Zielentroost gesprek met Stijn 26 december 2024

 

Zielentroost gesprek met Stijn 26 december 2024

Wanneer begon jij echt bewust naar muziek te luisteren?
Ik herinner me dat mijn pa mij huiswerk had gegeven, in’t 5^de leerjaar of zo. Hij ging in zijn grote cd-kast 4 cd’s halen en zei: “Luister hier nu eens naar.”. Ik luisterde als 10-jarige vooral naar thrash en het was toen de eerste keer dat ik voor jezelf mocht uitmaken of ik iets graag hoorde of niet en me de vraag moest stellen: waarom vind je dat mooi? Dat was zo de eerste keer dat het serieus was. Echt zo’n beetje als huiswerk. Ik vond dat wel tof.

Besprak je dat dan ook?
Ik herinner mij dat ik dan inderdaad naar beneden kwam en mijn mening gaf over wat ik had beluisterd.

Maar daarvoor was je ook al bezig met thrash? Was dat iets dat je aantrok op dat moment?
Ik denk dat iedereen dat wel een beetje heeft, dat je echt fases beleeft qua muziek waar je naar luistert. En omdat ik veel muziek (mee)kreeg van mijn pa, beleefden we soms ook dezelfde fases op hetzelfde moment. We trokken elkaar vaak mee in elkaars fases. Dat was niet altijd zo. Ik hield wel meer van de extremere of experimentelere stukken en het liep dus niet altijd even synchroon. Maar ik herinner me wel die thrashperiode.
In mijn puberjaren had ik dan meer een core-periode en daarna prog. Nu zit ik meer in de post. Het is een beetje zoals met de seizoenen. Hoe jonger je bent, hoe minder geduld je hebt, denk ik, en dat heeft ook wel invloed op met welke type muziek je bezig bent.

Maar je was dus al op je tiende bewust naar muziek aan het luisteren? Dat speelde al een rol voor jou.
Ja, absoluut. Bij ons thuis lag er, zelfs toen ik nog een kleuter was, altijd muziek op en dan niet de radio of zo, maar metal en rock: tot vervelens toe de platen van Bruce Springsteen.😊

En wanneer ben je dan zelf muziek beginnen spelen?
Goh, ik denk dat ik in het derde leerjaar zat. De muziekschool startte toen. Eerst gewoon notenleer en na dat eerste jaar wou ik echt wel een instrument bespelen, maar ik zag heel dat schoolse traject niet zitten en had snel door dat ik een doener was. Ik stapte dan snel over naar privélessen, één op één, op je eigen tempo, met de vrijheid om eigen voorkeuren te ontwikkelen.

Op welke manier is muziek je blijven volgen? Op welke manier is dat van blijvend belang geweest voor jou? Welke plaats heeft dat al ingenomen in je leven?
Dat is eigenlijk altijd de constante factor geweest in mijn leven. Als je daar op zo’n jonge leeftijd mee begint en echt actief luistert, het dan ook zelf beoefent… Ik drum ook elke dag, zonder uitzondering. Ik herinner me dat kunstenaars ook zeiden: als je iets graag doet, heb je geen discipline nodig. Dus na school, na mijn werk nu, drumde en drum ik altijd.

En welke rol neemt dat in? Is het echt iets dat je moet doen? Omdat het je helpt om te blijven staan, omdat je iets kwijt moet, omdat het je door de dagen helpt te komen?
Ik heb daar ook al over nagedacht, over wat dat nu juist is. Ik denk dat het een combinatie is van therapie, meditatie en dromen. Omdat je ergens het gevoel hebt dat je dingen aan het verwerken bent. Of het nu spelen of luisteren is. En niet verwerken in de zin van iets fiksen of zo, maar gewoon, je hebt gespeeld en hebt iets bedacht of net het tegenovergestelde, dat je je hoofd echt hebt kunnen leegmaken.

Voel je je anders voordat je begint te drummen dan erna?
Jaja en ik denk dat dat met actief muziek beluisteren ook zo is. Veel van die groepen uit het hardere genre die met conceptalbums werken en echt zo een verhaal vertellen, dat is het echt alsof je een heel verhaal hebt beleefd. Ook de revival van vinyl draagt daartoe bij. Je moet ook echt rechtstaan en die plaat gaan draaien.

Wat zou er gebeuren met jou, mocht er plots geen mogelijkheid meer zijn om te drummen?
Ik heb me dat ook al afgevraagd. Ik weet dat eigenlijk niet.

Want je doet dat nu al zo lang dagelijks.
Ik kan me dat echt niet voorstellen, dat is echt zodanig deel geworden van mij. Mijn vader zegt zelfs dat mijn vingers gegroeid zijn naar mijn stokken. Het zit echt in mijn routine en ritueel. Ik heb met de buren ook de afspraak dat ik niet drum op feestdagen, maar ik compenseer dat dan op de andere dagen. Ik wil wel rekening houden met hen. Ik heb een drumbox, maar ik denk dat wat ze dan nog horen te vergelijken is met een radio en ik wil ook de grenzen van hun verdraagzaamheid niet gaan opzoeken.

Hoelang drum je dan per sessie?
Zo’n 2 uur per dag, tegenwoordig. Vroeger was dat zo een uurtje, anderhalf uur, maar da’s dus wat meer geworden.

Da’s dan toch ook wel een fysieke workout?
Da’s te zien wat je oefent: als je een technische oefening doet, is dat niet fysiek zwaar, maar dan moet je mentaal heel erg geconcentreerd zijn. Als je meedrumt met een nummer of improviseert is het eerder fysiek.

Baken je dat af op voorhand?
Vroeger had ik zelfs een planning. Op vrijdag was het dan improvisatie bijvoorbeeld. Je kiest een soort thema.

Heb je met die routine hoge ambities of is het eerder iets wat je moet doen om mentaal gezond te blijven? Heb je een punt dat je wil bereiken?
Ik heb geen ‘Hollywoodiaanse lange-afstandsdroom’ of zo, maar ik heb wel ‘tussensprintjes’. Meestal is het dan iets dat wil leren, wat ik beter wil kunnen, iets wat ik tegenkom en waarvan ik merk: ik kan dat nog niet zo goed. Dat is dan iets wat ik meeneem en probeer aan te werken. Begin vorig jaar merkte ik dat als mijn voeten in een bepaalde positie stonden die ik lang moest volhouden, dat ik dat niet kon. Niet door de snelheid, maar gewoon door de techniek. Dus ik wilde op een andere manier mijn basdrum leren bespelen. Ik heb dan een reeks oefeningen gemaakt om mij die nieuwe techniek aan te leren en nu, bijna 2 jaar later, moet ik er totaal niet meer over nadenken en drum ik op een andere manier.

Is het ooit een opgave voor jou om te spelen of is het vooral een straf als je niet kan spelen?
Dat laatste, absoluut.

En is er bepaalde muziek die jij soms nodig hebt? Wordt het helemaal bepaald door de muziekfase waarin je zit of hangt het ook af van het moment. Is er muziek waar je in bepaalde situaties altijd naar terug grijpt? Zijn er bands die je to go to zijn als je diep zit of als het mentaal of emotioneel wat minder gaat?
Het hangt af van de fase, maar in die fase zijn er ook bepaalde bands die dan meer aangewezen zijn op zulke momenten. Soms voel je ook dat je muziek nodig hebt, maar weet je niet wat precies. En dan heb je wel bepaalde bands waarvan je zeker weet dat het altijd een goed idee is om die op te leggen.

Heb je voorbeelden van dergelijke bands?
Het is altijd heel moeilijk om als muziekliefhebber te moeten kiezen. In mijn progperiode luisterde ik veel naar Tesseract, een Britse progband die heel dynamisch speelt en heel lange nummers met complexe structuren ook. Ik drumde dat dan ook. Al is het is niet zo dat je automatisch graag drumt wat je ook graag hoort. Omgekeerd wel, als je het graag drumt, dan luister je er ook graag naar.
Nu, in de postperiode is Cult of Luna wel zo’n band.

Kan je daar dan op om het even welk moment naar luisteren of is dat dan echt voorbehouden voor bepaalde stemmingen?
Da’s moeilijk. Als je iets hebt meegemaakt, dan moet je Slayer of System of a Down opleggen, iets dreigends en niet van die zweverige, melodische dingen. Die post is heel melodisch en gevoelsmatig vaak en dat is dan misschien voor een ander moment. Soms als je in een bepaalde gemoedstoestand zit, zou je kunnen zeggen: die muziek past daarbij, maar misschien wil je dat net niet omdat je uit die gemoedstoestand wil geraken. Misschien moet je dan muziek opleggen die het dan tegenwerkt.
Dus het is soms moeilijk: soms wil je daar in blijven, in die stemming en soms ook weer niet. Je kan dus niet zeggen ‘die muziek is voor die gemoedstoestand’.

Heb jij een bepaalde routine wat het luisteren naar muziek betreft?
Als ik thuiswerk, ligt er meestal muziek op.

Maar dan toch meer als achtergrond of niet?
Ja, maar da’s ook een goeie test. Als je nieuwe muziek gekocht hebt of je luistert naar muziek die je niet kent en het kan je aandacht trekken terwijl je aan het werken bent, dan weet je dat je daar nog eens aandachtig moet naar luisteren of dat je dat beter wil leren kennen. Ik denk wel dat een muziekliefhebber vaker muziek oplegt als deel van de activiteit en niet als achtergrondruis.
Als ik thuis werk, dan zit ik ook niet per se 8 uur naar mijn scherm te staren. Soms moet ik ook gewoon nadenken over een bepaald probleem en dan is die muziek daar ook altijd. Minder als behangpapier, maar als echt gezelschap.

Voel je je minder alleen door muziek?
Goh, misschien wel. Da’s moeilijk te zeggen, er ligt sowieso altijd muziek op. Mocht ik dat niet doen, dan zou het hier echt wel heel leeg zijn. Het is eigenlijk nooit stil. Ik luister wel alleen maar naar muziek die speelt in de ruimte waar ik ben, ik luister nooit met een hoofdtelefoon of met oortjes. Op mijn werk of op de trein of zo, dat doe ik echt nooit. Ik weet eigenlijk niet waarom. Misschien omdat ik het dan wel meer als achtergrondmuziek zou ervaren en minder actief zou kunnen luisteren? Het houdt je ook meer weg van je omgeving. Op mijn werk vind ik dat niet echt beleefd, je bent dan niet echt aanspreekbaar.

Zie jij je relatie met muziek ooit veranderen? Is het al geëvolueerd? Zie je muziek ooit een andere plaats innemen in je leven of je dagdagelijkse bezigheden?
Ik denk dat het wel gegroeid is. Ik wou zeggen van een speelse manier, naar iets serieuzer, maar ik denk dat ik er altijd wel heel serieus mee ben bezig geweest. Al is dat als 10-jarige misschien niet mogelijk, ergens serieus mee bezig zijn. Ik vind ook het woord hobby niet echt passend. Als mensen zeggen dat muziek hun hobby is, dan denk ik aan je tijd laten passeren met muziek. Bij mij is het echt een manier van zijn en niet: ik heb nu 2 uurtjes tijd, ik ga een beetje muziek opleggen. Dat is een activiteit op zich. Maar veranderen, ik weet het niet. Ik denk dat het in de manier van ermee bezig zijn niet veranderd is, ik kan niet weten wat de toekomst brengt, maar ik zie het niet meteen veranderen.

Kan jij mensen begrijpen die totaal niet met muziek bezig zijn?
Da’s moeilijk. Dat zijn vaak mensen die zeggen: ik luister naar van alles van muziek. Maar uiteindelijk heeft iedereen zijn ding, hé. Ik vind het sjiek dat veel mensen zo specifiek met muziek bezig zijn, maar heb je dat niet, dan is dat ook oké. Er zijn dan vaak andere raakvlakken die zorgen voor connectie. Dat is een groot deel van je leven, van jezelf ook waarover je niet met diezelfde toewijding kan over praten dan.

Je vader heeft een grote rol gespeeld in hoe muziek en het belang ervan zich bij jou heeft ontwikkeld. Is dat bij je broers ook zo?
Nee, ze gaan misschien wel luisteren naar bepaalde bands en eens een cd kopen, maar dat het zo’n deel is van zichzelf, naar optredens gaan, ticketjes verzamelen…nee, dat niet.

Heb je daar een verklaring voor?
Nee, eigenlijk niet, misschien weet mijn vader dat wel. Maar het is wel heel tof om dat ik dat kan delen met hem. Als ik iets nieuws koop of ontdek of hij heeft iets gevonden, dan delen we dat met elkaar. Ook al luister ik naar dingen waar hij moeilijker kan inkomen zoals bijna wiskundige prog en luistert hij soms naar oudere bands die ik zelf nooit zou opleggen. Het is wel leuk dat zijn collectie en passie mij geholpen heeft om een eigen smaak te ontwikkelen. Ik heb kunnen aftasten en me altijd kunnen afvragen: wat ligt er nu eigenlijk op en hoor ik dat graag?

Heb jij ooit visueel willen maken naar welke muziek je luistert, om bewust of onbewust aan te sluiten bij een bepaalde community?
Via bandshirts wel, denk ik. Op optredens zie je dan iemand die ook een shirt draagt van een bepaalde band en dat draagt bij tot het gevoel één grote familie te zijn en tot de aanspreekbaarheid. Je raakt makkelijker in gesprek ook.
Je laat ook bepaalde dingen achterwege op een show: je vindt elkaar in de muziek. Wat je erbuiten doet, wat je job is of voor wie je gestemd hebt, dat doet er dan niet toe en ik denk dat elk type persoon in die familie kan terechtkomen.

Heb je dat nodig ook? Die familie, die verbondenheid, die community? Kom je ook anders terug van een optreden dan je vertrok?
Dat weet ik niet eigenlijk. Vaak denk je achteraf wel: tof dat ik ben geweest; het is goed dat ik daar was. Soms voel ik die verbondenheid ook niet, hoor. Zoals met die persoon die voor me stond tijdens Cult of Luna en die aan het webshoppen was of na elk nummer even moest scrollen op facebook… Vreselijk!